حمیدرضا عرب
اظهار نظر صریح مهدی تاج، رییس فدراسیون فوتبال در خصوص 3 تیم استقلال خوزستان، نفت تهران و سپیدرود رشت و تهدید به کنار گذاشتن آنها از لیگ برتر بیانگر نقص‌های عمیق مالی باشگاه‌های فوتبال ایران است. باشگاه‌هایی که بدون اعتبار مالی کافی و در اوج مشکلات اقتصادی وارد مهم‌ترین میدان رقابت فوتبال می‌شوند و به واسطه همین کاستی‌ها، اساس این رقابت‌ها را زیر سوال می‌برند.

وقتی شخص اول فوتبال ایران بی‌ملاحظه‌ از لغو امتیاز این 3 تیم سخن می‌گوید باید دریافت که حال و روز فوتبال ایران بسیار وخیم است و باید هر چه زودتر در راستای بهبود آن قدم‌های محکمی برداشت. بازیکنان تیم نفت تهران به سبب اختلاف‌هایی که بین مالکان جدید این باشگاه وجود دارد ماه‌ها است دستمزدهای خود را نگرفته‌اند. این تیم در حالی جواز حضور در لیگ قهرمانان آسیا را هم به دست آورده و فصل آتی باید در قامت یکی از نماینده‌های فوتبال ایران در این عرصه حضور یابد که هنوز مالک خود را نمی‌شناسد و مشخص نیست که با ادامه این وضع باشگاه نفت تهران بتواند نماینده شایسته‌ای برای فوتبال ایران در آسیا باشد. اینکه نفت با این اوصاف به میانه‌های لیگ هفدهم هم برسد خود یک معمای پیچیده است و بعید به نظر می‌رسد که با این وضعیت تیم نفت تاب و توان حرکت داشته باشد.

 استقلال خوزستان نیز که همین یک فصل پیش قهرمان لیگ ایران شد وضعی مشابه نفت تهران دارد. ناهنجاری‌های مالی نیز کار استقلال خوزستان را به جایی رساند که بازیکنان این تیم نمی‌خواستند به سفر برون‌مرزی بروند که اگر چنین اتفاقی رخ می‌داد وجهه بین‌المللی فوتبال ایران تخریب می‌شد.

درباره تیم سپیدرود رشت هم خبرهای خوشی نمی‌شنویم. بازیکنان این تیم با وجود صعود به لیگ برتر هیچ دستمزدی از فصل پیش دریافت نکرده‌اند. حال تصور کنید نماینده فوتبال رشت فصل آینده چگونه می‌خواهد در لیگ برتر تیمداری کند؟ آیا تیمداری در این شرایط امکان‌پذیر است؟ آیا نباید منتظر همان سرنوشتی برای سپیدرود بود که همین حالا برای تیم‌هایی همچون نفت تهران و استقلال خوزستان می‌بینیم؟

دایره تیم‌های بلاتکلیف البته به همین 3 تیم ختم نمی‌شود. وضعیت تراکتورسازی تبریز کم شباهت به این 3 تیم نیست. تراکتورسازی، این تیم مردمی و دوست‌داشتنی شهر تبریز هفته‌هاست درگیر مسائل مدیریتی شده و ابهام‌های بسیاری درباره آینده فعالیت آنها شکل گرفته است. علاوه بر آن تراکتورسازی با پرونده‌های مالی فراوانی در فیفا درگیر است و این تیم نیز اگر بدهی‌های گذشته خود به بازیکنان خارجی را نپردازد با محرومیت‌های بیشتری مواجه می‌شود.

تراکتورسازی لیگ هفدهم را به دلیل همین سهل‌انگاری‌ها باید در حالی آغاز کند که اجازه جذب بازیکن جدید ندارد که این خطر بزرگی در راه کسب نتایج مناسب محسوب می‌شود. استقلال و پرسپولیس را هم همواره درگیر با مشکلات مالی دیده‌ایم. این دو تیم نیز همواره در خطر کسر امتیاز و محرومیت‌های بین‌المللی هستند و هیچ‌گاه وضعیت با ثباتی را به لحاظ اقتصادی تجربه نکرده‌اند. تیم سیاه‌جامگان مشهد هم از نداشتن بودجه کافی رنج می‌برد و به جرات می‌توان گفت که نیمی از تیم‌های لیگ برتر دایم درگیر مشکل‌‌های مالی هستند که این وضعیت آینده روشنی را برای فوتبال ایران تصویر نمی‌کند.

به واقع اگر متولیان فوتبال ایران بخصوص رییس فدراسیون فوتبال و روسای سازمان لیگ کمترین اهتمام و انگیزه‌ای برای داشتن لیگی عاری از چنین مشکلاتی دارند باید ساز و کارهای لازم در راستای ایجاد چنین لیگی را فراهم کنند و برنامه‌ای را تدوین و نگارش کنند که در آن ورودی‌ها و خروجی‌های مالی تیم‌ها کاملا مشخص باشد یا ضمانت‌های لازم از تیم‌های حاضر در لیگ برتر اخذ شود که آنها نتوانند حقی از بازیکنان و کادر فنی خود ضایع کنند.

اوضاع مالی تیم‌های باشگاهی ما نشان می‌دهد که لیگ ایران – که در گذشته نه چندان دور با 18 تیم برگزار می‌شد – ظرفیت 16 تیم فعلی را هم ندارد و برای برطرف شدن بسیاری از مشکلات، یکی از راه‌ها می‌تواند کاهش تعداد تیم‌ها باشد. کاری که در گذشته ژاپن و کره هم انجام دادند و نتیجه مطلوب گرفتند.